Olena’s missie in Lutsk
Hieronder komt Olena zelf aan het woord. Ze kijkt terug op het afgelopen jaar, 2025, vanuit haar eigen perspectief.
“Het jaar loopt ten einde en het voelt alsof er tien jaren in één zijn samengeperst. En toch zie ik, dwars door alle sirenes en zorgen heen, dat het ons weer is gelukt. We zijn blijven leven, we hebben onze mensen gevoed, beschermd en laten voelen dat ze niet vergeten zijn. Dat is ook dankzij jullie, vrienden van HUMANE.”
Januari : “Ze leven dankzij onze maaltijden”
Aan het begin van het jaar, op 29 januari, schreef ik jullie:
“Bij ons is eigenlijk alles onveranderd: we blijven elke dag mensen helpen met een warme maaltijd. En zij leven, zonder enige overdrijving, dankzij deze maaltijden. Het is heel verdrietig dat dit überhaupt mogelijk is in de 21e eeuw.”
Toen al kwamen er dagelijks zo’n driehonderd mensen naar onze sociale eetkantine in de schuilkelder van de Drie-eenheidskathedraal: vluchtelingen, ouderen, mensen met een beperking, alleenstaande ouders, soldaten. Het was midden in de winter; de kou maakte de nood nóg scherper voelbaar.
Ik woonde in die tijd bijna in de eetzaal: van vroeg in de ochtend tot laat in de avond. Het koken, het zoeken naar producten, het organiseren van vrijwilligers; alles draaide om één vraag: krijgen we vandaag iedereen gevoed?
Februari: Eenvoudige maaltijden, grote vreugde
In februari probeerden we, dankzij jullie steun, de maaltijden niet alleen warm maar ook voedzaam en een beetje feestelijk te maken. Ik schreef toen in mijn bericht aan jullie:
“Al drie weken kunnen wij ook een vleesproduct uitdelen bij de pap. In de winter is dat extra belangrijk, want buiten is het koud en vlees en brood warmen hen op. Gisteren hebben we zelfs pilaf met vlees en sperziebonen gekookt. We deelden veel brood uit en als verrassing iets lekkers zoets erbij. De mensen waren gisteren gewoon gelukkig. Ik wil jullie heel erg bedanken voor jullie steun!”
Op zulke dagen zag ik iets wat ik nooit zal vergeten: mensen die, ondanks alles, weer even konden glimlachen om een stuk brood met iets zoets, om een bord pilaf dat ruikt naar thuis. Het lijken kleine dingen, maar in oorlogstijd zijn dit momenten van echte vreugde.
April: Palmzondag: meer dan alleen eten
Rond Palmzondag, op 16 april, kon ik jullie schrijven over een bijzondere dag in onze eetkantine:
“Op Palmzondag gaven we mensen niet alleen lekker eten, maar ook lekkernijen. Jullie hulp maakt het mogelijk om de maaltijden voor mensen in nood te variëren. We kunnen extra gezonde producten kopen: appels, sappen, zoetigheid… Het zijn geen grote gebaren in de wereldpolitiek, maar het zijn enorme gebaren in het leven van één mens die honger heeft.”
Die dag voelde onze schuilkelder niet alleen als eetzaal of veilige plek tijdens een alarm, maar als een echte gemeenschap. Mensen aten, praatten, bemoedigden elkaar. Mede door jullie steun kon ik zeggen: hier, vandaag, is er niet alleen overleven, maar ook een beetje waardigheid en feest.
Mei: Drones, slapeloze nachten en nóg langere rijen
In mei werd onze stad zwaarder getroffen dan eerder in de oorlog. Op 23 mei schreef ik jullie over de nieuwe werkelijkheid in Lutsk:
“De laatste twee weken beleeft onze stad moeilijke tijden: het geluid van drones, alarmen… zoiets hebben we nog niet gehad sinds het begin van de oorlog. Er was een nacht waarin de inwoners van Lutsk niet sliepen: constant vlogen drones en we hoorden hoe ze werden neergehaald. Het was gewoon verschrikkelijk. We brengen de nachten door in schuilkelders. Het lijkt erop dat Rusland nu ook het westen van Oekraïne zwaar wil treffen.”
Tegelijkertijd kwamen er steeds meer mensen naar ons toe, omdat het oosten en Kyiv zwaar gebombardeerd werden en mensen naar het westen vluchtten. Onze gepensioneerden maakten zich zorgen of we de eetzaal zouden sluiten. Ze kwamen al heel vroeg om een plaats in de rij te krijgen.
Die vraag – “Jullie sluiten toch niet?” – draag ik het hele jaar met me mee. Het is de angst van mensen die weten dat één gesloten deur kan betekenen: geen maaltijd, geen warmte, geen plek om even mens te zijn.
In diezelfde periode schreef ik ook over mijn eigen worsteling:
“Het is niet eenvoudig om dagelijks eten te organiseren voor 300 mensen. Er zijn weinig vrijwilligers en weinig sponsors. Veel van mijn energie gaat op aan het vinden van producten en het bereiden van het eten. Ja… ik raak erg uitgeput, maar deze mensen worden mij steeds dierbaarder en ik voel mijn verantwoordelijkheid voor hen. Een paar jaar geleden had ik nooit kunnen denken dat er in de 21e eeuw mensen hongerig zouden zijn. Nu weet ik zeker dat ze er zijn – en dat het er veel zijn. Zolang ik kracht heb, zal ik proberen hen met voedsel te helpen. Aan jullie, vrienden van HUMANE, ben ik eindeloos dankbaar voor jullie begrip en steun.”
Het hele jaar door, meer dan een gaarkeuken
Tussen al deze maanden door bleef één lijn zichtbaar: Antifragility werd méér dan een gaarkeuken.
Ik vertelde jullie over het gezin met zeven kinderen, waarvan de moeder aan een nierziekte overleed en de vader invalide is:
“Vandaag draag ik onder andere zorg voor een gezin met zeven kinderen. Ik probeer ze één keer per maand te bezoeken. Ze wonen 300 km bij mij vandaan. En ik neem goede voeding en fruit voor ze mee. De vader heeft levenslange invaliditeit, daarom probeer ik hen te ondersteunen waar mogelijk.”
Ik schreef ook over onze oorlogskinderen die ziek én wees zijn:
“Er zijn veel kinderen die door de oorlog wees zijn geworden en dringend medische hulp nodig hebben. Bijvoorbeeld: op dit moment worden een broer en zus in het kinderziekenhuis behandeld voor een ernstige vorm van tuberculose. Ze zijn wees. Het ziekenhuis kan hen geen volledige, goede behandeling bieden. Ze doen wat ze kunnen, maar er is niet genoeg geld voor kwalitatieve zorg. Jullie donatie in apparatuur en medische middelen aan ons lokale ziekenhuis zal zeker heel goed besteed worden.”
Dit alles gebeurde niet op één dag of in één maand, maar verspreid over het hele jaar. Het laat zien dat jullie steun, vrienden van HUMANE, niet alleen pannen vult, maar ook levens raakt – ver weg van onze eetzaal.
Oktober: Alarmen, maar ook volharding en hoop
Aan het begin van de herfst, op 3 oktober, schreef ik jullie:
“We werken in onze gebruikelijke modus. Frequente nachtelijke alarmen verstoren ons ritme, maar we doen ons best. Er zijn nieuwe, vrij oude mensen gekomen die uit Kyiv en Odessa zijn verhuisd na de verschrikkelijke aanvallen daar. We hebben allemaal een groot verlangen en hoop op een spoedig einde van de oorlog.”
Tussen de regels door lezen jullie misschien wat ik zelf voel: uitputting, pijn, maar ook een onbreekbare hoop. Hoop dat we, zolang we elke dag een warme maaltijd kunnen uitreiken, iets van menselijkheid kunnen bewaren in een onmenselijke situatie.
Terugblik en dank
Als ik het afgelopen jaar als geheel bekijk, zie ik een verhaal dat we sámen hebben geschreven: driehonderd mensen per dag die niet alleen eten, maar ook troost en ontmoeting vinden. Kinderen, ouderen, vluchtelingen en zieken die dankzij jullie steun niet helemaal aan hun lot worden overgelaten. En een klein team dat, ondanks weinig vrijwilligers en middelen, doorgaat omdat het weet: we staan er niet alleen voor.
Waarom ben ik dit werk begonnen? In deze eetkantine kunnen mensen niet alleen van warme maaltijden genieten, maar ook steun vinden; bij ons en bij elkaar. Nuttig zijn is voor mij niet zomaar een woord. Het is mijn motivatie in mijn dagelijks leven en in alles wat ik doe. En jullie, vrienden van HUMANE, zijn een wezenlijk deel van die motivatie.
Als ik vooruitkijk naar de komende winter, weet ik dat het zwaar blijft. Maar ik weet ook: zolang jullie achter ons staan, kunnen wij hier in Lutsk blijven doen wat zo hard nodig is.
“Zolang ik kracht heb, zal ik proberen mijn mensen met voedsel te helpen. Aan jullie, vrienden van HUMANE, ben ik eindeloos dankbaar voor jullie begrip en steun, het hele jaar door.”
Met diepe dankbaarheid,
Olena, Stichting Antifragility, Lutsk
Help ons de winter door
Stichting HUMANE steunt Olena en Antifragility, zodat zij zich kan richten op wat écht telt: mensen voeden, beschermen en laten voelen dat ze niet vergeten zijn. HUMANE weet dat zij niet iedereen in het oorlogsgebied kan helpen, maar wél het verschil kan maken voor lokale organisaties die dag in dag uit het leed proberen te verlichten.
Met uw steun kan de sociale eetkantine in de schuilkelder van de kathedraal blijven draaien en dagelijks honderden mensen een warme maaltijd, veiligheid en een moment van menselijkheid bieden.
Help ons de winter door!